Ściemniacz obrotowy DALI MCU - co to jest i do czego służy
Cyfrowy system sterowania oświetleniem DALI powstał po koniec lat dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku. Jest to system bardzo nowoczesny, oparty o protokół cyfrowy i umożliwiający sterowanie pojedynczą oprawą bądź zasilaczem w grupie. Sam skrót „Digital Addressable Lighting Interface” mówi nam o możliwości indywidualnego zaadresowania każdej oprawy i co za tym idzie wysyłania poleceń adresowanych tylko do konkretnej oprawy. W związku z tym, że system jest już kilka lat na rynku wielu wytwórców opraw oświetleniowych oraz producentów zasilaczy produkuje swoje urządzenia z interfejsem DALI. Spowodowało to znaczne obniżenie cen produktów, czego bardzo pozytywnym skutkiem jest to, że oprawy DALI trafiły do prywatnych domów czy małych obiektów.
Jak wiemy już z rozwinięcia skrótu DALI oprawy są adresowalne. To oznacza, że każda oprawa w systemie otrzymuje unikalny adres – od 0 do 63 – ponieważ taka jest pojemność pojedynczej magistrali. Oczywiście system może się składać z kilku lub kilkunastu magistral. Proces nadawania adresu oraz przyporządkowania oprawy do konkretnej grupy to procedura, która może być przeprowadzona przez uprawnionego programistę, dysponującym odpowiednim interfejsem i oprogramowaniem w obiekcie. Nie jest to trudne, ale wymaga specjalistycznego sprzętu i oprogramowania. To wiąże się z kosztami zakupu interfejsu lub zaangażowanie programisty DALI. W przypadku dużych instalacji jest to ekonomicznie uzasadnione.
A co w przypadku, gdy zakupiliśmy do pokoju dziennego jedną designerską oprawę LED właśnie z interfejsem DALI, lub mamy w pokoju kilka metrów taśmy LED z zasilaczem DALI. Nie mamy także innego systemu sterownia oświetleniem. Wynajęcie programisty lub zakup niezbędnego sprzętu jest w tej sytuacji mało opłacalny. Oczywiście można poprosić producenta o wstępne zaadresowanie zasilacza, ale w praktyce jest to niezmiernie trudne do zrealizowania. Tutaj z pomocą przyszli nie tylko producenci sprzętu ale i twórcy samego protokółu DALI. W sygnale DALI część rozkazu/ ramki zawiera konkretny adres urządzenia lub grupy. Ale można także tak ustawić bajt adresowy aby był realizowany przez wszystkie urządzania w magistrali niezależnie od ich zaadresowania. To adresowanie typu Broadcast. W przypadku pojedynczej oprawy lub przy znikomej ilości bez konieczności rozdzielania sterowania na pojedyncze oprawy to bardzo dobre rozwiązanie. Tak właśnie działa MCU: wysyła polecenia ściemnij, rozjaśnij, włącz i wyłącz w trybie broadcast.
DALI MCU z wbudowanym zasilaczem 100mA
W tej chwili na rynku znajduję się kilka produktów typu Ściemniacz obrotowy DALI MCU. Produkuje je między innymi firma Osram. Urządzenia MCU posiadają także najczęściej wbudowany zasilacz, który jest konieczny do funkcjonowania nawet najmniejszej magistrali DALI.
Jak wygląda uruchomienie systemu ściemniania z MCU DALI. Poniżej prezentujemy schemat połączeń.
Schemat powyższy przedstawia przykładowy sterowany układ oświetleniowy w jednym pomieszczeniu. System zbudowany jest z czterech reflektorów szynowych DALI oraz sterownika taśm LED. Taki system można z powodzeniem zastosować w małym sklepiku lub pracowni. Urządzenia łączymy zgodnie ze schematem zwracając uwagę na doprowadzenie dodatkowego zasilania 230V do jednego z MCU. To właśnie to urządzenie pełni także rolę zasilacza systemowego DALI, bez którego system nie zadziała.
Podłączamy wszystkie urządzenia i bez pomocy programisty mamy pełna kontrolę nas naszym oświetleniem. System prosty, tani, działający bezpośrednio po podłączeniu. Jak widzimy na schemacie sterowanie możemy prowadzić z kilku miejsc, stosując tzw. system schodowy. Wszystkie zaciski w urządzeniach z oznaczeniem, DALI łączymy równolegle nie zwracając uwagi na polaryzację. System się automatyczne dopasuje.
Jest także proste rozwiązanie gdy mamy już położone tynki i do puszek z MCU elektryk nam doprowadził tylko przewód 2 lub 3 żyłowy. Rozkuwanie i zmiana okablowania nie wchodzą w rachubę. Wtedy montujemy dodatkowo mały zasilacz systemowy i mamy problem z głowy.
Jak w praktyce wygląda sterowania za pomocą pokrętło DALI MCU. Pokręcając gałką w prawo zwiększamy intensywność świecenia, w lewo zmniejszamy. Naciśnięcie na gałkę spowoduje włączenie lub wyłączenie systemu. Jest to dziecinnie proste i intuicyjne.
Tu należy zwrócić uwagę na fakt, że urządzenia DALI pozostają cały czas pod napięciem. Włączanie i wyłączanie zrealizowane jest wyłącznie programowo.
Dodatkową funkcją jaka może pełnić DALI MCU oprócz sterowania oświetleniem w pomieszczeniu jest zastosowanie jako testera urządzenia typu ECG DALI – czyli oprawy, zasilacza, ściemniacza, przekaźnika. Każdy kontroler DALI po podłączeniu urządzenia ECG nadaje mu adres, który ciężko jest wymazać z pamięci urządzenia. Pula adresów jest ograniczona od 0 do 64 wiec po takim zaadresowaniu na inwestycji mogą pojawić się duble adresów co bardzo źle wpływa na działanie systemu. Tu wielką zaletą MCU jest brak adresowania. Polecenia są wysyłane jako broadcast, wykonują je wszystkie urządzenia także te nie zaadresowane.
Urządzenia MCU występują także w innych wariantach: do sterownia temperaturą barwową oraz kolorem RGB.
DALI MCU DT8 do systemów Tunable white
W firmie SMARTKONTROL.EU można także zamówić DALI MCU DT6 w wersji do jednej grupy lub adresu
