Dlaczego wybrałem sterownik DALI-2 Zencontrol
Gdy mamy już zaprojektowane lub nawet zakupione oprawy LED czy ściemniacze do taśm lub żarówek typu DIM oraz sensory ruchu czy obecności pozostaje nam tylko główny sterownik DALI-2. To właśnie ten moment w którym musimy zadecydować jakiej firmy użyjemy głównego sterownika. Na rynku mamy spory wybór: Helvar, Tridonic, Wago, Osram itp. Wszystkie modele z tych firm oferują podobne funkcjonalności. Dzięki wprowadzonemu przez DiiA systemu certyfikacji DALI-2 wszystkie urządzenia z tym logo będą ze sobą współpracować.
Oprócz samego urządzenia potrzebujemy też odpowiednie oprogramowanie, które umożliwi nam obsługę systemu i realizację naszych scenariuszy oświetlenia. Oprogramowanie powinno być dostępne, przyjazne nawet dla amatora i praktyczne w obsłudze. Większość z wymienionych powyżej wiodących producentów sterowników DALI-2 oferuje oprogramowanie po skończeniu odpowiedniego kursu. To wiąże się oczywiście z kosztami. Także aktualizacje oprogramowania są trudne do zdobycia, a przecież wciąż są wprowadzanie poprawki i udoskonalenia.
Samo korzystanie z oprogramowania jest także obarczone ograniczeniami. Program instalujemy na laptopie najczęściej podłączonym kablem do naszego sterownika. A przecież nie wszystkie elementy systemu jak oprawy, sensory, panele są w bezpośredniej bliskości komputera. Wiadomo jest że pierwszą czynnością po uruchomieniu systemu DALI jest identyfikacja urządzeń i ich staranne opisanie, aby później móc ogarnąć cały system. Do tego można użyć np. pulpitu zdalnego i korzystać dodatkowo z tabletu lub smartfona. Jest to dość kłopotliwe.
Podobnie sprawa wygląda z konserwacją lub modernizacją systemu. Musimy podpiąć się fizycznie pod sterownik by dokonać korekty.
Tych wszystkich wad jest pozbawiony system chmurowy Zencontrol.
Sterownik DALI-2 Zencontrol i Sterownik DALI-2 Zencontrol PRO
Australijska firma Zencontrol oferuje bezpłatnie wiele praktycznych udogodnień dla programisty. Program jest dostępny w każdej przeglądarce i ma postać arkusza kalkulacyjnego gdzie w poszczególnych kategoriach znajdziemy posegregowane urządzenia ECG i ECD. Ułatwia to znacznie ogarnięcie całego systemu. Gdy ustawienia poszczególnych opcji się powtarzają np. reakcja oprawy na awarię magistrali to po wpisaniu odpowiedniego ustawienia przeciągamy komórkę niżej kopiując wpis.
Tutaj możemy przyporządkować daną oprawę do konkretnej grupy.
Jak napisałem powyżej urządzenia są posegregowane nawet w poszczególnych typach np w grupie ECD urządzenia są podzielone według obowiązującej w DALI-2 normy IEC 62386. I tak oddzielenie mamy instancje typu push button oddzielnie light sensor itd. Zencontrol wprowadził do programu także opcje profili, które określają rodzaj działania kontrolera oraz urządzeń sterujących w określonych godzinach. Np. w godzinach pracy panel klawiszowe rozjaśniają lub przyciemnieją oświetlenie a po godzinach pracy uruchamiają tryb sprzątania – oświetlenie na 100% na godzinę, później przygaszenie ostrzegawcze na 10% i wreszcie wyłączenie.
Oprócz standardowych ustawień opraw czy urządzeń sterujących system zawiera możliwość tworzenia sekwencji logicznych wywoływanych różnymi zdarzeniami. Najbardziej popularną jest oświetlenie WC, klatek schodowych czy korytarza, sterowane czujką obecności. Po wykryciu ruchu sekwencja płynnie załącza oświetlenie na zadany poziom a po zaniku ruchu najpierw przygasza lampy do odpowiedniego poziomu, czeka na ruch i jeśli się nie pojawi płynnie wyłącza. Bardziej skomplikowane sekwencję mogą sterować temperaturą barwową zgodnie naturalnym rytmem biologicznym, stabilizować poziom oświetlenia zależnie od wpadającego przez okna światła dziennego czy załączać na minimalny poziom oświetlenia części korytarza jeśli ktoś jeszcze pracuje w biurze. Możliwości jest bardzo dużo. Do dyspozycji mamy także terminarz oparty na zegarze rzeczywistym lub astronomicznym czy możliwość sterowania kolorem w trybie XY lub RGBWAF
W standardzie znajdziemy także zakładkę z mapą obiektu. Tu po wgraniu podkładu możemy w odpowiednich miejscach umieścić ikony opraw i zadajników. Ikony pokazują w procentach jasność opraw a działanie wszystkich zadajników możemy zasymulować zdalnie.
Przykładowy plan obiektu. Kolor wokół sensorów pokazuje intensywność ruchu. Pulsujące zielone okręgi to chwilowe naruszenie. Poziom jasności opraw wyświetlany w czasie rzeczywistym.
Dla mnie jako praktyka najbardziej w tym systemie przyjazną funkcjonalnością jest darmowa aplikacja narzędziowa „Commissioning by zencontrol”. Pozwala ona za pomocą smartfona na identyfikację i opisywanie opraw i sensorów. Chodzimy sobie po obiekcie z komórką, mrugamy oprawami czy sensorami, zapisujemy ich nazwy oraz przypisujemy do odpowiednich grup. Możemy także ustawić minimum świecenia i wiele inny funkcji. Aplikacja jest zabezpieczona loginem i hasłem.
Urządzenie firmy Zencontrol posiada oprócz złącza ethernetowego także port RS485, który umożliwia integrację systemu z innymi systemami. Jeśli chodzi o integrację to wybór mamy dość duży. Kontroler sprzętowo jest zaopatrzony w wiele opcji. Musimy tylko wykupić odpowiednią licencję. Ceny nie są wygórowane. Do dyspozycji mamy: UDP, DMX, Somfy, Control4, BACnet, MQTT,
DALI przydatny w sterowaniu poprzez protokół UDP
Oprócz aplikacji narzędziowej firma Zencontrol udostępnia również gratis aplikację sterującą dla użytkownika. Programista może upoważnić korzystającego z aplikacji do kontroli grupy lub kilku grup. Aplikacja wymaga rejestracji i jest zabezpieczona loginem i hasłem.
Poprzez protokół UDP mamy także możliwość stworzenia własnej aplikacji w formacie .json. Możemy jako tło ustawić plan pomieszczenia i nałożyć na niego suwaki lub przyciski. Aby uruchomić aplikację pobraną ze sklepu Play potrzebujemy pliku .json oraz grafiki.
Oprogramowanie w chmurze Zencontrol jest systematycznie udoskonalane. Także aktualizacja oprogramowania samego sterownika jest dostępna w każdej chwili.
Jako praktyk rekomenduję korzystanie z tego urządzenia także w bardzo dużych systemach złożonych z wielu kontrolerów.